
Diyetisyen Şevval Işıklı, “Yeme bağımlılığı, tıpkı diğer bağımlılık türlerinde olduğu gibi kişinin hem fiziksel sağlığı üzerinde ciddi etkiler oluşturabilir hem de bireyin yaşam kalitesini düşürebilir. Profesyonel yardım gerektirebilir” ifadelerini kullandı.
Günümüzde çoğu kişinin bilincinde olmadığı bir sorun olan yeme bağımlılığını, Diyetisyen Şevval Işıklı ‘bireylerin kendilerini kontrol edemedikleri bir şekilde, sürekli aşırı yemek yeme dürtüsüne kapılmalarına neden olan psikolojik bir durum’ ifadelerini kullanıyor. Işıklı, dikkat edilmesi gerekenleri analttı.
“Yeme bağımlılığı açlıkla değil, psikolojiyle bağlantılıdır”
Yeme bağımlılığı sadece açlıkla değil, duygusal ve psikolojik durumlarla da ortaya çıkar. Diyetisyen Şevval Işıklı, şunları söyledi: “Yeme bağımlılığı, diğer bağımlılık türlerinde olduğu gibi, kişinin fiziksel sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratabilir ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Bu durum, profesyonel bir müdahale gerektirebilir.”
Çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir
Yeme bağımlılığının hem fiziksel hem de psikolojik açıdan kişiler üzerinde etkiler bıraktığını söyleyen Diyetisyen Işıklı, bu etkilerin neler olduğu hakkında şu bilgileri paylaştı: “Fiziksel etkiler: Yeme bağımlılığı obezite, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, diyabet gibi birçok sağlık sorununa yol açabilir. Ayrıca sindirim sistemi ve metabolizma üzerinde de olumsuz etkiler oluşturur.
Psikolojik etkiler: Yeme bağımlılığı, depresyon, kaygı, stres ve düşük benlik saygısı gibi psikolojik sorunlara zemin hazırlayabilir. Bu durumlar, kişilerin yemek yeme davranışlarını daha da artırmasına neden olabilir” ifadelerini kullandı.
Genetik yatkınlık’ da etkiler
Yeme bağımlılığının ortaya çıkması birden fazla faktörle bağlantılı olduğunu söyleyen Dyt. Işıklı, “Bu faktörler genetik, çevresel, psikolojik ve biyolojik olabilir. Biyolojik olarak, dopamin gibi beyin kimyasallarındaki dengesizlikler yeme isteğini artırabilir. Psikolojik olarak ise stres, kaygı, depresyon gibi duygusal durumlar yeme bağımlılığını tetikleyebilir. Ayrıca, genetik yatkınlık da bir bireyin yeme bağımlılığına daha meyilli olmasına neden olabilir” dedi.
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Diyetisyen Işıklı, yeme bağımlılığının belirtilerini şöyle sıraladı:
* Kontrolsüz yemek yeme isteği,
* Kendini kötü hissettiğinde yemek yeme (duygusal yeme),
* Fazla yemek yedikten sonra suçluluk ve pişmanlık duyguları,
* Yemek yeme sırasında zamanın nasıl geçtiğini fark etmemek,
* Yemeğin, kişinin hayatındaki en önemli şey haline gelmesi,
* Sosyal durumlar nedeniyle yemek yeme davranışını gizleme ihtiyacı.
Yeme bağımlılığını neler arttırır?
Stresli yaşam olayları, duygusal travmalar, depresyon gibi ruhsal bozukluklar, sosyal baskılar veya genetik yatkınlık gibi durumların yeme bağımlılığını arttırdığını söyleyen Dyt. Işıklı, “Özellikle duygusal ya da psikolojik stres altındaki bireylerde, yemek yeme davranışı bir rahatlama ve kaçış yolu olarak görülür. Bunun dışında, düzensiz yaşam tarzı, az uyku, aşırı alkol tüketimi gibi faktörler de bağımlılığı artırabilir”dedi.
Yeme bağımlılığını tetikleyen önemli nedenlerden biride depresyondur. Dyt. Işıklı, şöyle devam etti: “Depresyon sırasında bireyler, kendilerini kötü hissettiklerinde yemek yeme ihtiyacı hissedebilirler. Ayrıca, depresyonun neden olduğu beyin kimyasallarındaki değişiklikler, vücudun aşırı yemek istemesine yol açabilir. Bunun yanı sıra, depresyon yorgunluk, motivasyon eksikliğine sebep olabilir ve zevk almayı zorlaştırabilir, bu yüzden yemek yemek geçici bir rahatlama sağlayabilir” ifadelerini kullandı.
Yeme bağımlılığını arttıracak besinleri Dyt. Işıklı anlattı. “Yeme bağımlılığı genellikle yüksek şeker, yüksek yağ ve işlenmiş gıdalarda bulunan katkı maddeleri gibi besinlerin tüketimiyle tetiklenebilir. Bu tür besinler, vücutta dopamin gibi ‘mutluluk’ hormonlarının salınımını artırarak kişiyi bir ödül hissi yaratır ve bağımlılığı güçlendirebilir. Çikolata, cips, fast food gibi besinler, duygusal yemek yemenin tetikleyicisi olabilir.”
Yeme Bağımlılığında korunma yolları
Dyt. Işıklı, yeme bağımlılığına karşı şu önerilerde bulundu;
Duygusal yeme alışkanlıklarını tanımak önemlidir; çünkü yeme bağımlılığı çoğu zaman duygusal sorunlarla ilişkilidir. Bu nedenle, duygusal yeme yerine stresle başa çıkma yöntemleri, egzersiz ve meditasyon gibi alternatifler önerilebilir.
Dengeli ve düzenli beslenmek de kritik bir faktördür. Düzenli öğünler ve sağlıklı atıştırmalıklar, aşırı yeme isteğini kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir. Kompleks karbonhidratlar ve proteinler tercih edilmelidir.
Mindful eating (farkındalıkla yeme) metodu uygulamak, yavaş yemek ve her lokmaya odaklanmak, doygunluk hissini zamanında algılamaya yardımcı olur. Mideye yemeğin ulaştığını bildiren sinyalin beyindeki ilgili merkeze ulaşması yaklaşık 20 dakikayı bulabilir; bu nedenle öğünlerinizi yavaş tüketmek porsiyon kontrolüne destek sağlar.
Ayrıca, işlenmiş gıdalardan kaçınmak, doğal ve sağlıklı besinlere odaklanmak bağımlılığı azaltabilir. Porsiyon kontrolüne dikkat etmek için küçük porsiyonlar ve yavaş yeme alışkanlıkları benimsemek önemlidir. Küçük tabaklar kullanmak da bu konuda etkili bir yöntem olabilir.
Su tüketiminizi artırmayı da unutmayın; yeterli su almak sağlıklı bir yaşam için oldukça önemlidir.
Kaynak:https://www.haberturk.com/yeme-bagimliligi-tehlikeli-sonuclara-yol-acabilir-3781687?page=5