Zeynep
Ev akarları, halk arasında “toz böceği” ya da “toz paraziti” olarak da bilinir ama ne böcek ne de parazittir.
Ev akarları, halk arasında “toz böceği” ya da “toz paraziti” olarak da bilinir ama ne böcek ne de parazittir. Bunlar, mikroskobik boyutta, çıplak gözle görülemeyen, örümcekgiller ailesinden canlılardır. Evimizde özellikle sıcak, nemli ve loş ortamlarda yaşarlar. En sevdikleri yerler; yastıklar, yorganlar, halılar, koltuklar ve pelüş oyuncaklar gibi kumaş kaplı ve deriye temas eden eşyalardır.
Bu canlıların kendisi değil ama dışkıları ve ölü parçacıkları ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle alerjisi ya da astımı olan kişiler için ev akarları bir kâbusa dönüşebilir. Çünkü gün boyunca o eşyalarda nefes alırken bu parçacıkları da soluruz.
Ev Akarlarının Neden Olduğu Rahatsızlıklar Neler?
Ev akarları, astımı olanlar, alerjiye yatkın bünyeler ve çocuklar için ciddi risk taşır. En sık görülen belirtiler:
- Sabahları uyanınca artan hapşırıklar
- Gözlerde kaşıntı ve sulanma
- Burun tıkanıklığı ve akıntısı
- Boğazda kuruluk ve öksürük
- Ciltte kaşıntı ya da döküntüler
- Geceleri sık uyanma, nefes darlığı hissi
- Sürekli yorgunluk ve halsizlik
Bu belirtiler, özellikle ilkbahar ve sonbaharda daha da artabilir çünkü havadaki nem oranı yükselir, ev akarlarının çoğalması kolaylaşır.
Akarlar En Çok Nerelerde Yaşar?
Ev akarları en çok şuralarda görülür:
- Yatak ve yastıklar: Çünkü insan vücudundan dökülen ölü deri hücreleriyle beslenirler. Gece boyunca ortalama 1,5 gram deri döküntüsü bırakılır ve bu, binlerce akar için ziyafet demektir.
- Halı ve kilimler: Yoğun kullanımlı yerlerde biriken toz, kir ve deri döküntüleri akarlar için ideal bir yuva oluşturur.
- Koltuk ve kanepe kumaşları: Özellikle kumaş yüzeyli eşyalar, gün içinde sık kullanıldığı için akarlar buralarda da bolca birikir.
- Perdeler ve pelüş oyuncaklar: Uzun süre yıkanmayan ya da güneş görmeyen kumaşlarda da rahatlıkla yaşarlar.
Ev Akarlarını Yok Etmek Mümkün mü?
Tamamen yok etmek mümkün değil ama sayısını azaltmak, alerjik etkilerini minimuma indirmek elimizde. İşte bazı etkili yöntemler:
- Yatak ve yastıkları sık sık yıkayın: Haftada en az bir kere çarşafları 60 derece ve üzeri sıcaklıkta yıkamak akarların çoğunu öldürür.
- Akar geçirmez kılıflar kullanın: Özellikle alerjisi olanlar için bu özel kılıflar çok işe yarar.
- Halı ve kilim sayısını azaltın: Mümkünse zeminleri halısız tutmak ya da yıkanabilir, ince kilimler tercih etmek önemlidir.
- Ev içi nemi kontrol edin: Akarlar nemli ortamı sever. Evdeki nem oranı %50’nin altına inerse yaşama şansları azalır.
- Pelüş oyuncakları dondurun: Çocukların oyuncaklarını iki haftada bir buzdolabı poşetine koyup 1 gece dondurmak, akarları öldürür.
- HEPA filtreli süpürge kullanın: Normal elektrik süpürgeleri akarların sadece yerini değiştirirken, HEPA filtreli süpürgeler onları yok eder.
- Her gün evi havalandırın: Güneş alan, kuru ve temiz bir ev ortamı, akarların barınmasını zorlaştırır.
Akar Alerjisi Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?
Ev akarına karşı hassasiyeti olanlar için bazı ekstra önlemler de önemlidir:
- Yatak odasında halı, pelüş oyuncak, kalın perde gibi toz toplayan eşyaları bulundurmayın.
- Evcil hayvanlar yatak odasına girmemeli.
- Odayı sık sık havalandırın ve düzenli temizlik yapın.
- Mevsim geçişlerinde yorgan ve battaniyeleri havalandırın.
- Hava temizleyici cihazlar kullanabilirsiniz.
Ev akarları, görünmeyen ama etkisi büyük olan canlılardır. Alerjik belirtilerin temel nedenlerinden biridir. Özellikle çocuklarda ve alerjiye yatkın kişilerde burun tıkanıklığı, öksürük, göz kaşıntısı gibi semptomlara neden olur. Evde alınacak basit ama etkili önlemlerle bu canlıların sayısı azaltılabilir, yaşam kalitesi artırılabilir. Temizlik, havalandırma, kumaş kullanımına dikkat etmek ve ev içi nemi kontrol altında tutmak, ev akarlarıyla mücadelenin en etkili yollarıdır.
Kaynak(kardeş site):https://ansashaber.wordpress.com/2025/04/06/ev-akarlari-nedir-sagligimizi-nasil-etkiler/
